Welkom op deze site, geef graag een reactie in de shoutbox
Dit is het dan. Mijn website. Planeten.stekje.com. Ik heb het in mijn werkstuk en spreekbeurt al vertelt. Ik hoop dat je mijn website mooi vind. Julian
Je kan ook je eigen website maken. Als je boven aan de pagina staat zie je links boven staan: Maak nu je eigen domein. Daaronder staat een schrijfbalk. En daar schrijf je het in.
(sorry dat alle foto's door elkaar staan)
Ons zonnestelsel (de zon, de (dwerg)planeten, hun manen, de asteroïden, de kometen) ontstond ongeveer 5 miljard jaar geleden uit één traag roterende (= ronddraaiende) gas- en stofwolk. Door de zwaartekracht vormden gas en stof geleidelijk een schijf rond de jonge zon. Kleine brokken kwamen in de schijf bij elkaar. Sommigen botsten en vielen weer uiteen. Anderen versmolten tot steeds grotere brokken, die werden gebombardeerd tot het resterende puin. In vele miljoenen jaren groeiden de grotere brokken uit tot de huidige planeten. Vele kleinere brokken werden kometen en asteroïden. Ons zonnestelsel bevat naast de zon nog acht planeten en één dwergplaneet die daar omheen cirkelen. Die (dwerg)planeten hebben soms vele manen.
Een ster zal niet altijd schijnen: hij heeft maar een beperkte voorraad energie (brandstof). Wanneer de waterstof begint op te raken, loopt het leven van een ster ten einde. Sommige sterren sterven met een spectaculaire explosie, terwijl andere geleidelijk verdwijnen. De slotfase in het leven van een ster hangt af van haar massa (de hoeveelheid materie van de ster). In alle sterren zijn de krachten pecies in evenwicht. De zwaartekracht probeert de ster samen te trekken, maar zolang de ster in haar centrum energie produceert, dat naar buiten stroomt, zijn deze krachten precies in evenwicht. Maar... als de waterstof op is van de zon (ster), vindt er een proces plaats waarbij de ster vele malen groter wordt. Hierdoor koelt hij af. De ster is nu een rode reus. De rode reus Betelgeuze, gefotografeerd door de ruimte-telescoop Hubble. Wanneer de rode reus geen brandstof meer heeft, is haar einde nabij. De kern kan geen energie meer produceren en stort in. De buitenste lagen van de rode reus verliest hij in de ruimte, en de resten van het centrum worden een kleine, vage witte dwerg. Na miljarden jaren verdwijnt de witte dwerg geleidelijk en wordt een zwarte dwerg. Zo gaat het ooit ook met onze zon. Een ster met 5 of meer keer de massa van onze zon heeft, en dus vele malen groter is, sterft veel indrukwekkender met een supernova. Nadat hij uitgezet is als een rode reus, krimpt hij plots ineen, en spat vervolgens met een gigantische explosie uit elkaar. Gedurende die ontploffieng schijnt hij zo helder als miljarden sterren bij elkaar. In deze uitbarsting worden ijzer, zilver en goud gevormd en door de ruimte verspreid. Dus als je iets van goud of zilver in je handen hebt, dan weet je dat dit metaal is ontstaan in een supernova. Na deze supernova wordt de ster een kleine witte stip, een neutronenster. Gedurende enkele dagen kan een supernova feller schijnen dan een sterrenstelsel met honderden miljarden sterren. Daarna wordt ze een klein puntje, zoals het pijltje aanduidt. Een neutronenster.
De vier enorme planeten aan de buitenkant van ons zonnestelsel (Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus) verschillen sterk van de rotsplaneten (binnenplaneten) die zich dichter bij de zon bevinden. Deze grote zogeheten buitenplaneten worden ook wel ââ¬Ëgasreuzenââ¬â¢ genoemd, omdat ze gigantisch grote hoeveelheden waterstof en helium bevatten, de gassen waaruit ook de zon grotendeels bestaat. Onder de bewolking bevindt zich geen vast oppervlak, zodat er op deze buitenplaneten nooit ruimtevaartuigen zullen kunnen landen. Als je naar Jupiter zou reizen, zou je de gaslaag alsmaar dikker en zwaarder zien worden. Na 1000 km is het gas zó samengedrukt, dat het in een vloeistof is veranderd. Tijdens de vorming van het zonnestelsel werden de buitenplaneten veel groter dan de binnenplaneten, omdat ze zich op een koudere plaats bevonden. Bij de brokstukken in het buitenste zonnestelsel zat bevroren, ijzig materiaal dat door de reuzenplaneten werd opgenomen. Dichter bij de zon verdampte het ijs, zodat de binnenplaneten alleen uit gesteente en metaal werden gevormd. Doordat ze al meteen meer vaste stof bevatten, konden de reuzenplaneten met hun sterke zwaartekracht grote hoeveelheden gas aantrekken en vasthouden.
Geen twee planeten in ons zonnestelsel zijn hetzelfde. De omstandigheden op een planeet hangen vooral af van hun grootte en hun afstand tot de zon. Mercurius is vernoemd naar de gevleugelde boodschapper van de Romeinse goden. Het is dan ook een ongrijpbare planeet: klein, snel omlopend (om de zon) en van alle planeten het dichtst bij de zon. Mercurius is na Pluto de kleinste planeet en staat het dichtst bij de zon. Hij wentelt dan ook sneller om de zon dan de andere planeten. Een baantje om de zon duurt 88 dagen. De aarde doet er 365 dagen (= 1 jaar) over. Mercurius draait traag om zijn as: hij doet bijna 59 aardse dagen over ÃÆÃÂ©ÃÆÃ©n rotatie. De aarde doet 24 uur over ÃÆÃÂ©ÃÆÃ©n rotatie (= dag en nacht). Mercurius is buitengewoon rijk aan kraters. Het oppervlak is vooral gevormd door inslagen en vulkaanuitbarstingen, en lijkt dan ook sterk op dat van de maan. Even nadat de meeste kraters waren gevormd, kromp Mercurius iets terwijl het oppervlak afkoelde. Daardoor â??rimpeldeâ?? de korst hier en daar. Mercurius heeft geen echte atmosfeer, omdat het er zeer heet is en de zwaartekracht te gering is om veel gas vast te houden. Als Mercurius al een atmosfeer heeft gehad, is die door de hitte van de nabije zon al lang geleden opgelost. Er ligt nu een kleine gaslaag om de planeet, afgegeven door heet gesteente. Overdag ligt de temperatuur er boven de 400 Ãâð Celsius. â??s Nachts is het er â??180 Ãâð C of kouder.
Voor ons lijkt onze planeet, de aarde, een grote wereld. Ze is groter dan onze ââ¬Ëburenââ¬â¢, de planeten Mercurius, Venus en Mars. Maar vergeleken bij de planeten Jupiter, Saturnus, Uranus en Uranus, is de aarde een dwerg! Onze aarde (video) Onze voorouders geloofden dat ooit de aarde het middelpunt van het heelal was, want elke morgen zagen ze de zon opkomen in het oosten en zich langs de hemel bewegen. Ook de sterren leken om de aarde te draaien. In de 16de eeuw is men gaan inzien dat het anders was: de aarde draaide om de zon! De aarde is waarschijnlijk de enige planeet in ons zonnestelsel waar leven is. Vanuit de ruimte is de aarde een kleurrijke planeet met groene gebieden, woestijnen, diepe oceanen en ijs. Hij wordt ook wel eens de ââ¬Ëblauweââ¬â¢ planeet genoemd. Het leven op aarde is mogelijk omdat onze planeet net ver genoeg van de zon staat, zodat het water vloeibaar wordt. Als de aarde een paar miljoen km dichterbij of verder van de zon had afgestaan, dan was ze een kokende ketel geweest zoals Venus of een bevroren woesternij zoals Mars of de manen van Jupiter. De aarde met de maan Het leven wordt ook in stand gehouden door de dampkring van de aarde, een dun laagje gas dat onze planeet omhult. Van alle planeten in ons zonnestelsel is deze atmosfeer uniek omdat hij zoveel zuurstof bevat. De dampkring (video) De aarde wentelt zich één keer per jaar om de zon. Hierdoor zijn er onze seizoenen: lente, zomer, herfst en winter. De aarde draait elke dag als een tol om haar as. Door die rotatie en de atmosfeer zijn de temperaturen niet zo extreem als op de bijgelegen maan. Onze aarde is 4,6 miljard jaar geleden ontstaan, met de zon en de andere planeten. In het begin was de aarde een bol lava (gesmolten gesteente). Zware stoffen zoals ijzer zonken in de planeet, terwijl lichtere stoffen naar boven dreven. Water en atmosferische gassen waarin we kunnen leven zijn op de planeet terecht gekomen via botsende ijsballen, die we kometen noemen. De aarde heeft een kern van ijzer omgeven door de dikke laag gesmolten gesteente, de mantel. De stenige aardkorst bestaat uit grote platen, en deze drijven op de mantel. Waar deze platen botsen, ontstaan aardbevingen en vulkaanuitbarstingen.
uranus zei: hé, purple, hoe gaat het? purple zei: het gaat goed hoor, en mag ik je ook nog wat vragen. ja hoor, purple: zei uranus. weet jij waarom ik purple heet terwijl ik bruin ben. uranus dacht even na en zei: je kan beter na saturnus gaan want mij schiet het me niet te binnen. purple ging naar saturnus...
De zon heeft wat minder dan de helft als een gewone gele dwergster erop zitten. sinds het ZAMS- stadium is hij 1,4 maal zo helder geworden.
Behalve planeten,zijn er ook andere dingen. Zo als sterren en zwarte gaten. De zon is een ster. Maar wat zijn zwarte gaten? Als een stervende ster erg massief is, gebeurt er iets vreemds. Doordat het gewicht van de buitenste lagen zo groot is, blijft ze krimpen tot ze oneindig compact (opeengepakt) is, en ongeveer zo groot is als een speldeknop. Omdat de ster zo klein is, is de zwaartekracht enorm groot geworden. Door die enorme zwaartekracht kan er zelfs geen licht meer ontsnappen. En licht heeft toch de grootste snelheid van alle materie die we kennen! Ook het licht van de ster wordt dus door die grote zwaartekracht terug getrokken. Dit is een zwart gat. Het is dus een punt in de ruimte waarin een grote hoeveelheid materiaal is gepropt. Als je de aarde kon samenpersen tot een knikker, dan zou de ontsnappingssnelheid (zwaartekracht) groter moeten zijn dan de lichtsnelheid. Niets zou dan aan de zwaartekracht kunnen ontsnappen en de aarde zou een zwart gat worden.
Sterren worden geboren, veranderen als ze ouder worden en sterven. Ze ontstaan uit wolken gas en stof in de ruimte. Tijdens de vorming van de sterren kunnen planeten eromheen ontstaan. De geboorte van een ster begint met slierten gas (waterstof, helium en andere elementen). In het begin is er geen duidelijk centrum in de gaswolken, maar na miljoenen jaren kunnen enkele deeltjes misschien bij toeval samenklonteren. Als een klont ontstaat, trekt de zwaartekracht gas en stof uit de wolk eromheen aan. Als de massa van de klont groeit, neemt de zwaartekracht toe en trekt weer meer materiaal aan. In het centrum van de klont stoten de opeengepakte deeltjes tegen elkaar aan. Hierdoor warmen ze op. Ze worden steeds heter tot het centrum begint te gloeien. Dit stadium heet een protoster. Als een protoster een temperatuur van 15 miljoen ̡̉ C heeft bereikt, is dat heet genoeg om kernenergie te vormen, net als de zon. Eerst draait de protoster langzaam om haar as in de wolk. Maar doordat ze kleiner wordt, gaat ze sneller draaien. Hierdoor wordt de omgevende wolk een dikke, platte schijf. Sommige klonten in deze schijf zijn misschien groot genoeg om andere sterren te vormen. Als ze klein zijn, kunnen ze planeten vormen. De protoster wordt nog omgeven door het gas en stof waaruit het ontstond en is van buitenaf niet zichtbaar. Maar als ze begint te schijnen, blaast de hitte het overgebleven gas en stof weg en blijven alleen de gevormde sterren en planeten achter. De hitte van nabije sterren kan hier ook voor zorgen. Uiteindelijk, na een periode van miljoenen jaren, is al het materiaal om de ster verdwenen en schijnt ze gelijkmatig.
Ons melkwegstel is spiraalvormig. Het bevat zoââ¬â¢n 200 miljard sterren die vermengd zijn met wolken van gas en stof. De Melkweg ontstond ongeveer 14 miljard jaar geleden uit een enorme, traag rondwentelende gasbol. De zwaartekracht trok het gas naar binnen, zodat de bol inzakte tot een dunne schijf met een uitstulping in het midden. Onze melkweg heeft een doorsnede van 100.000 lichtjaar. Bij heldere hemel staan er duizenden sterren aan de hemel. Dat zijn maar enkele van de 200 miljard sterren in onze Melkweg. De aarde ligt diep in een van de armen, op 32.000 lichtjaar van het centrum.
Jupiter is de gigant (reus) onder de paneten. Jupiter is groter en zwaarder dan alle planeten bij elkaar. Alle andere planeten samen hebben nog niet de helft van zijn massa! Astronomen denken te weten hoe Jupiter er van binnen uitziet. Wat we door een telescoop van de planeet zien, is de buitenkant van een dikke atmosfeer die voornamelijk waterstof en helium bevat met krullen van andere gassen zoals methaan en ammonia. De atmosfeer is waarschijnlijk zoââ¬â¢n 1000 km dik. De atmosfeer..., wervelende stormen Eronder bevindt zich geen vast oppervlak, maar een uitgestrekte oceaan die de hele planeet bedekt. Deze oceaan bevat geen water ââ¬â zoals op aarde ââ¬â maar vloeibare waterstof. Dat is waterstofgas dat door de druk van de dikke atmosfeer erboven vloeibaar is geworden. Jupiter heeft wel een stenige, zeer hete kern. Jupiter De atmosfeer van Jupiter is voordurend in beweging. Sterke winden waaien evenwijdig aan de evenaar. De winden waaien met snelheden van 300 tot 500 km per uur (De ruimtesonde Galileo mat zelfs windsnelheden van meer dan 650 km per uur). Op aarde komen deze snelheden alleen voor bij orkanen en tornadoââ¬â¢s. Die sterke winden veroorzaken banden van afwisselend lichte en donkere bewolking rond Jupiter. De winden worden veroorzaakt door Jupiters hoge rotatiesnelheid (= draaisnelheid). Eén omwenteling duurt nog geen 10 uur: de kortste ââ¬Ëdagââ¬â¢ in ons zonnestelsel! De doorsnee (= diameter) van Jupiter is 11 keer de doorsnee van de aarde, en haar massa is meer dan 300 keer zo groot. Jupiter is 11x de aarde in doorsnee Wat de inhoud betreft, kan de aarde 1400 keer in de planeet Jupiter. Jupiter heeft een enorme massa en een sterke zwaartekracht, die werkt over een afstand van miljoenen kilometers. Met deze zwaartekracht houdt Jupiter een groot aantal manen bij elkaar. Jupiter heeft zeker 16 manen. De 17e is pas onlangs ontdekt op oude Voyager-opnamen. De meeste manen kunnen we met een telescoop vanaf de aarde zien. Een van die manen is Ganymedes, de grootste maan in ons zonnestelsel (groter dan de planeet Mercurius!). De 4 grootste manen van Jupiter heten: Ganymedes, Callisto, Io en Europa. Jupiter Astronomen ontdekten meer dan 300 jaar geleden een bijzonder groot, rood, ovaal gebied op Jupiter. Dit gebied is er nog steeds, en wordt de ââ¬ËGrote Rode Vlekââ¬â¢ genoemd. Er zijn overigens veel ovale vlekken op Jupiter aanwezig, maar de ââ¬ËGrote Rode Vlekââ¬â¢ is daarvan wel de grootste. Het ââ¬ËRode Oogââ¬â¢ wordt ie ook wel genoemd. De aarde past er gemakkelijk 2 à3 keer in. Het is een soort reusachtige storm, die tegen de klok in ronddraait, en voortdurend over deze turbulente planeet schijnt te razen. De kleur van die vlek varieert van 0ranje en roze tot diep rood. Astronomen denken dat de kleur wordt veroorzaakt door fosfor. Op aarde bestaat een rode vorm van dot chemisch element. De 'Grote Rode Vlek' In juli 1992 passeerde de komeet Shoemaker-Levy 9 zó dicht langs Jupiter dat ze in 21 stukken uiteen spatte. Twee jaar later botsten de brokstukken tegen Jupiter. Bij de spectaculaire botsingen stegen vuurballen van 3000 kilometer boven Jupiter uit.
De atmosfeer van Pluto bestaat uit één belangrijk deel: methaangas. En de planeet zelf? Daar is weinig over bekend. Men denkt dat de planeet bedekt is met een laag ijs bestaande uit water en bevroren methaan (methaan bevriest bij -182 graden). Dan volgt een mantel van ijs en van het binnenste verwacht men dat het grotendeels uit een relatief gigantische rotskern bestaat, die bijna de hele planeet vult. IJzig koud! Op de planeet Pluto is het altijd extreem koud. Het wordt er nooit warmer dan -220 graden. Toch is Pluto niet het koudste "voorwerp" in ons zonnestelsel. Eén van de manen van Neptunus - Triton - heeft een temperatuur van -235 graden Celsius. Op Pluto is het nog altijd minstens twee graden "warmer"... Pluto: planeet of astroïde? Pluto is vanaf de Aarde met het blote oog niet te zien (Neptunus en Uranus ook niet). Integendeel, zelfs met een van de allersterkste telescopen op Aarde is Pluto nog altijd niet meer dan een stipje, niet veel groter dan een ster. En met behulp van de Hubble-telescoop in de ruimte is de planeet niet meer dan een vage, lichtgevende vlek. Je merkt het al, het is heel moeilijk om dingen over Pluto te weten te komen, want het is zelfs bijna onmogelijk om de planeet goed in beeld te krijgen. Steeds meer wetenschappers denken dat Pluto geen planeet is. Want daar, op de rand van het zonnestelsel, zweven ook een heleboel astroïden (grote of kleine rotsblokken in de ruimte). Zij denken dat Pluto geen planeet is, maar een zeer grote astroïde. En ze zouden best eens gelijk kunnen hebben. Van de sterrenkundigen die wel denken dat Pluto een planeet is, zijn er ook weer een aantal die denken dat er behalve Pluto best nog een planeet, of misschien zelfs nog wel meerdere planeten op de grens van het zonnestelsel zitten. Deze wetenschappers motiveren hun stelling met de reden van Pluto's ontdekking: de banen van Uranus en Neptunus werden beïnvloed door nòg een planeet. Daarom ging men uitkijken naar Pluto. Nu zeggen deze mensen dat de kracht van Pluto (en zijn maan/dubbelganger Charon) alleen niet genoeg is om de banen zo sterk te beïnvloeden. Daarom zouden er nog een of meerdere planeten moeten zijn op de rand van het zonnestelsel. Deze planeten - als ze bestaan - hebben dan trouwens nauwelijks meer iets te maken met de aantrekkingskracht van de zon: op zo'n zeven miljard kilometer vanaf de zon heeft "onze ster" bijna geen "grip" meer op de voorwerpen in de ruimte. Ook deze astronomen kunnen gelijk hebben. NASA heeft plannen om binnenkort een verkennend ruimteschip naar Pluto te sturen. De "Pluto-express" noemen ze hem wel eens. Deze verkenner zou er ruim twaalf jaar over doen om bij Pluto te komen. De lancering wordt op zijn vroegst in 2001 gehouden. Dat duurt dus nog wel even. Maar misschien kan de Pluto-express eindelijk deze vraag beantwoorden: Pluto: planeet of astroïde? En heel misschien: Zijn er nog meer planeten? Ongelooflijk scheef! De planeet Pluto en zijn maan Charon staan allebei ongelooflijk scheef. We schreven bij Uranus al dat de planeet met zijn 98 graden scheef stond, maar Pluto staat nog veel schever: 122,6 graden "uit het lood". En over scheef gesproken: de baan van Pluto loopt ook scheef, want op sommige delen van zijn baan staat hij dichterbij de zon dan Neptunus! Pluto is en blijft een vreemde planeet... Charon: de dubbelganger Pluto heeft slechts een maan: Charon. Pluto en Charon draaien vreemd genoeg om elkaar heen. Het is net of Charon een soort tweede planeet is en dat de twee elkaar aantrekken. Ze doen allebei precies 6 dagen, 9 uur en 17 minuten over een rondje om hun eigen as. Daardoor is altijd dezelfde kant van Pluto naar dezelfde kant van Charon gericht. Je kunt van de achterkant van een van de twee de ander niet zien!
welke manen hebben de planeten?
geen één maan.
geen één maan.
de maan
Phobos, Deimos
Metis , Adrastea , Amalthea , Thebe , Io , Europa , Ganymedes, Callisto , Themisto, Leda , Himalia, Lysithea, Elara , S/2000 J11 , Euporie , S/2003 J3, S/2003 J18, Thelxinoe , Carme , Pasiphae en Sinope , Euanthe , Helike , Orthosie, Iocaste , Ananke , Praxidike, Harpalyke, Hermippe , Thyone , Mneme , Aitne , Kale , Taygete, Chaldene, Erinome , Aoede , Kallichore, Kalyke , Eurydome, Pasithee , Cyllene , Eukelade, Hegemone, Arche , Isonoe, Sponde, Autonoe , Callirrhoe, Megaclite ,
Titan, Rhea, Iapetus, Dione , TethysPan , Daphnis , Atlas , Prometheus, Pandora , Epimetheus, Janus , Mimas , Methone, Pallene , Enceladus, Telesto , Tethys , Calypso, Helene , Dione , Polydeuces, Rhea , Titan , Hyperion, Iapetus , Kiviuq , Ijiraq , Phoebe, Paaliaq , Skathi , Albiorix , Erriapo , Siarnaq , Tarvos , Mundilfari, Narvi , Suttungr, S/2004 S12, Bestla , Farbauti, S/2004 S14, S/2004 S7 , Thrymr , S/2004 S16, Ymir , S/2004 S8,
Oberon, Umbriel , ArielCordelia, Ophelia , Bianca , Cressida, Desdemona, Juliet , Portia , Rosalind, Cupid , Belinda, Puck , Miranda, Ariel , Umbriel, Titania , Oberon , Francisco, Caliban , Stephano, Trinculo , Sycorax , Margaret, Prospero, Setebos , Ferdinand,
Thalassa Despina Galatea Larissa Proteus Triton Nereid Halimede Sao Laomedeia Psamathe Neso
charon
Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en Pluto.
De rotsplaneten zijn grijs en de gasplaneten zijn oranje afgebeeld.
De kleine zwarte stip is de dwergplaneet Pluto.
alle planeten fans, opgelet. het is tijd voor de planetentekst. je denkt natuurlijk: wat is dat? de jacksontekst is je eigen tekst op mijn website. de 5 leukste teksten komen op mijn website. je moet wel goed kijken of het niet op mjn site staat of de zelfde tekst is. je moet je tekst in typen bij even kletsen. je moet je naam en je leeftijd intypen. de 5 leukste teksten komen op mijn website. bedenk een leuke tekst en kom op mijn website.
Er was eens een planeet die hete purple. het gekke was, de kleur van purple was bruin. toen dacht hij: ik vraag het aan andere planeten. hij moest wel 5 uur vliegen voordat hij bij de planeet neptunus was. hij vroeg: neptunus, mag ik wat vragen. neptunus zat te slapen. toen vloog hij naar het oog van neptunus. hij deet het oog open. hij werdt wakker. toen vroeg purple: mag ik jou wat vragen...
hij bedacht zijn nieuwe naam en noemde zichzelf brown. de aarde zei dat dat een mooie naam was en purple ging naar zijn oude plek toe. bij neptunus. eind goed, al goed.
van ZAMS naar zwarte dwerg
De zon en de planeten onstaan. Als de zon in zijn binnenste begint met kernfusie, noemen we hem een ZAMS-ster, wat staat voor zero age main sequence. ('leeftijd nul op de hoofdreeks')
de zon straalt nu 10 procent meer energie uit dan nu. volgens de meeste atronomen heeft dat tot gevolg dat alle oceanen op aarde verdampen en de waterdamp gaandeweg uit de atmosfeer verdwijnt.
Niemand weet precies hoe het heelal is ontstaan. Er zijn wel allerlei ideeen over.* Als zo'n idee wat beter is uitgewerkt, noemen we het een theorie. De bekendste theorie over het ontstaan van het heelal is die van de big bang. Een andere naam hiervoor is 'oerknal'. Volgens deze theorie zat lang geleden het hele heelal dicht opeen gepakt. Er was een zeer kleine, vreselijk hete bol van materie. De dichtheid moet ontzettend groot zijn geweest. Ongeveer 18 miljard jaar geleden ontplofte deze bol met een enorme klap. Waar die explosie door kwam, zullen we wel nooit te weten komen. Met een enorme snelheid werd de materie in alle richtingen weggeslingerd. In enkele minuten tijd ontstonden de bouwstenen van het heelal, zoals waterstof en helium. Pas veel later ontstonden hieruit sterrenstelsels (ook wel 'melkwegstelsels' genoemd) en afzonderlijke sterren. De oerknal en de uitdijing in beeld gebracht. Na de oerknal is het heelal steeds verder gaan uitdijen. Nu nog steeds. Door dat voortdurend uitzetten is de ruimte nu grotendeels leeg, alleen hier en daar zijn dichtere delen te vinden (planeten, sterren, sterrenstelsels). Hoe is men nu op deze theorie gekomen? Het was bekend, dat alle sterrenstelsels in het heelal zich van elkaar af bewegen. Het heelal wordt steeds groter. Dat noemen we ̮?̢̉??de uitdijing van het heelal̮?̢̉??. Hierdoor kwamen sommige sterrenkundigen op het idee, dat alle sterrenstelsels uit dezelfde plaats afkomstig zijn. Heel snel na de oerknal, waardoor het heelal ontstond, werd waterstof gevormd, en kort daarna ontstonden de sterrenstelsels. Toen de sterren in deze sterrenstelsels uit elkaar spatten, ontstonden de zwaardere elementen, zoals koolstof (de bouwstenen van het leven).
Het woord komeet komt eigenlijk uit het Grieks. Het betekent 'staartster'. Eigenlijk is dit een verkeerde naam. Een komeet is namelijk geen ster! Echte sterren geven bijvoorbeeld licht. Kometen doen dat niet. Ze weerkaatsen alleen het licht van de zon. Net zoals bijvoorbeeld onze maan. Een komeet ziet er dan ook aan als een wazige ster met een veeg van licht eraan (de 'staart'). Je ziet hem maar heel langzaam bewegen tussen de andere sterren. Elke dag een beetje verder. Een komeet is dus niet hetzelfde als een 'vallende ster'. Vallende sterren zie je heel snel aan de hemel voorbij schieten. Sterrenkundigen hebben lang geleden ontdekt, dat de staart van een komeet altijd van de zon af wijst. AsteroÃÆÃ¯den en kometen lijken sterk op elkaar, alleen bevatten kometen veel ijs. Kometen komen uit de verste hoeken van ons zonnestelsel. Het bestaat uit brokken ijs en stof die miljarden jaren diepgevroren zijn. Er zijn waarschijnlijk miljoenen van deze brokken in alle maten. De meeste blijven in een baan om de zon door de zwaartekracht van de zon. Af en toe wordt er ÃÆÃÂ©ÃÆÃ©n een stukje uit zijn baan geduwd. De komeet begint naar het centrum van het zonnestelsel te bewegen en gaat steeds sneller. Als de komeet de zon nadert, warmen de buitenste ijslagen op en veranderen in gas. Dit vormt een nevel om het centrale deel van de komeet (de kern). Wanneer de komeet binnen de baan van Jupiter komt, wordt de nevel beÃÆÃ¯nvloed door de zonnewind die het gas in een lange staart blaast. De komeet draait om de zon, gaat weer terug naar de verre ruimte. Soms komt hij nog wel eens terug. De komeet Haley keert elke 76 jaar terug.
De afstanden tussen de sterren en planeten zijn enorm groot. Astronomen drukken die afstanden daarom vaak uit in de tijd die het licht nodig heeftom zo ver te reizen. Zoals je bijvoorbeeld spreekt van een autorit van 2 uur, spreken astronomen van een lichtreis van bijv. 100 lichtjaar. ââ Wat is een lichtjaar? Lichtjaar Eén lichtjaar is de afstand die het licht in één jaar aflegt. En dan wil je natuurlijk ook wel weten hoeveel kilometer een lichtjaar is... Wel, het licht heeft een snelheid van 300.000 km/sec., dat wil zeggen: in één seconde legt het licht 300.000 kilometer af. (dat is ongeveer 7 keer rond de aarde in één seconde!). In één minuut is dat 60 x 300.000 = 18 miljoen kilometer. In één uur 60 x 18 miljoen = 1080 miljoen kilometer. In één dag 24 x 1080 miljoen kilometer = ongeveer 26.000 miljoen kilometer. Dat is 26 miljard kilometer. Per jaar legt het licht 365 x 26 miljard = 9500 miljard kilometer af. Ofwel 9,5 biljoen kilometer. Dat schrijven we zo: 9.500.000.000.000! De zon is 150 miljoen kilometer van ons verwijderd. Een ruimteschip doet er ongeveer een jaar over om van de aarde naar de zon te komen. Het licht doet er maar 8 minuten over om die grote afstand af te leggen!
De zon priemt door het bladerendek in de vroege ochtenduren... Dat je dit kunt lezen, komt door de zon. Die zorgt voor licht. De zon levert 2 dingen: licht en warmte. De zon is daarmee de energiebron van alles wat er op aarde gebeurt. Wij noemen hem 'de zon'. Maar eigenlijk is het gewoon een ster zoals zovele andere. En eigenlijk maar een kleine ster, als je hem vergelijkt met de sterren in het heelal. De zon is het middelpunt van ons zonnestelsel. Hij voorziet de aarde van warmte en licht, zodat leven mogelijk is. Omdat de zon ââ¬Ëslechtsââ¬â¢ 150 miljoen km van ons afstaat, weten we er veel meer over dan over andere sterren. De zon De zon is een kolkende gasmassa, en van het oppervlak gaan enorme hoeveelheden energie de ruimte in. Hij heeft een sterk magnetisch veld, dat spectaculaire protuberanties (uitspugingen) en zonnevlekken veroorzaakt. De zon is erg heet. Als in Amsterdam een speldeknop van onze zon zou staan, dan zou je in Tilburg verbranden. Door de zon goed te bestuderen kunnen we meer leren over zijn invloed op de aarde. We richten ons daarom op de zon! De diameter (= doorsnee) van de zon is ongeveer 110 diameters van de aarde naast elkaar. Dit zijn protuberanties (of zonnevlammen). Deze vlammen kunnen wel duizenden kilometers hoog worden. In 1989 viel in het noorden van Canada in veel steden de elektriciteit uit. Schepen en vliegtuigen in de buurt van de noordpool verloren hun radiocontact. Satellieten werden gestoord in hun baan om de aarde. In Nederland was die nacht een rode gloed te zien aan de hemel. Dit was het poollicht. Normaal gesproken is dat alleen in de buurt van de polen te zien. De oorzaak? De zon! Die had kort daarvoor enorme zonnevlammen uitgestoten. Zonnevlammen zijn uitbarstingen aan het oppervlak van de zon. Ze ontstaan vooral in de buurt van zonnevlekken. Bij zo'n uitbarsting van de zon vliegt de straling van de zonnevlammen de ruimte in. Sommige stralen bereiken binnen een half uur de aarde. Ze veroorzaken elektriciteits- en radiostoringen. Andere deeltjes zorgen voor poollicht. Zonnevlek Een zonnevlek (donkere plek op de zon) is eigenlijke een 'koudere' plaats op de zon in vergelijking met de rest. De kleur is zwart omdat het daar 'koeler' is. Maar die koudere plaats is nog wel duizenden graden Celcius!
Aan de nachthemel lijkt Mars bijna zo rood als gloeiende kolen. Hij wordt daarom wel ââ¬Ëde rode planeetââ¬â¢ genoemd. In veel opzichten lijkt Mars het meest op de aarde, al is hij maar half zo groot. In zijn dunne atmosfeer hangen wolkenslierten en mistflarden. Boven zijn woestijnachtige landschap blaast de wind stofmassaââ¬â¢s op. Door dezelfde kanteling als de aarde kent Mars vergelijkbare, maar langere seizoenen. Een Marsdag duurt iets meer dan 24 uur. De polen zijn voortdurend met ijskappen bedekt. Zij groeien ââ¬Ës winters aan en slinken in de zomer. Mars heeft geen zeeën en rivieren. Omdat Mars verder van de zon staat, is haar oppervlak koud: de temperatuur is meestal ver onder het vriespunt (de temperaturen variëren van 21ð C tot ââ¬â133ð C). Door de zeer lage temperatuur en dunne atmosfeer kan er geen vloeibaar water voorkomen. Mars heeft twee kleine manen: Phobos en Deimos. Phobos is het grootst en staat het dichtst bij Mars. Hij meet 28 bij 20 kilometer. De allerhoogste vulkaan in ons zonnestelsel is te vinden op Mars, de Olympus Mons. Hij is 26,4 kilometer hoog. Olympus Mons Het jaar 1997 bracht de rode planeet weer onder ieders aandacht. Toen bereikte namelijk de 'Mars Pathfinder' heelhuis de planeet. Aan boord was een karretje met 6 wielen, de Sojourner, die bijna 3 maanden bodemmonsters (stukjes uit de bodem) analyseerde.
Scheef! De planeet Uranus staat scheef. En niet zo'n beetje ook! In feite ligt hij op zijn kant. De ringen lopen dan ook van boven naar beneden, vanaf de Aarde gezien. En de manen hebben ook zulke banen om de planeet. Op de vraag hoe het komt dat de planeet "omgevallen" is, bestaat tot nu toe alleen het licht absurde antwoord: de planeet is omgevallen na een botsing met een ander hemellichaam. De atmosfeer De atmosfeer van de planeet Uranus bestaat simpelweg uit drie stoffen: waterstof (85%), helium (12%) en methaan (3%). Donkere ringen Net als alle andere gasreuzen (Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus) heeft Uranus ringen. Om precies te zijn: elf. Ze bestaan uit rotsblokken. De meeste zijn ongeveer 1 meter lang. Die rotsblokken zijn erg donker van kleur. Ze zijn zelfs de donkerste voorwerpen in ons zonnestelsel! En dat terwijl de planeet juist het meeste licht weerkaatst van alle planeten (zie "Albedo?!"). Albedo?! Het albedo van een stof houdt in: de hoeveelheid licht die de stof weerkaatst als er licht op valt. Het maximum is 1, het minimum 0 (dat komt trouwens in het echt allebei niet voor). Uranus is bijzonder, vanwege het hoge albedo van de planeet. Het bedraagt maar liefst 0,90. Dat wil zeggen dat 90% van al het licht dat Uranus raakt teruggekaatst wordt door de planeet. De maan Miranda is een vreemde maan. Waarschijnlijk is de maan uitelkaar gevallen en later weer in elkaar gezet!
alle planeten fans, opgelet. het is tijd voor de planetentekst. je denkt natuurlijk: wat is dat? de jacksontekst is je eigen tekst op mijn website. de 5 leukste teksten komen op mijn website. je moet wel goed kijken of het niet op mjn site staat of de zelfde tekst is. je moet je tekst in typen bij even kletsen. je moet je naam en je leeftijd intypen. de 5 leukste teksten komen op mijn website. bedenk een leuke tekst en kom op mijn website.
|
|
weet jij waarom ik purple heet terwijl ik bruin ben. neptunus dacht na... toen wist neptunus het. hij zei: ga maar naar uranus. die weet het vast wel. purple nam het aanbod aan. toen duurde het weer 7 uur voordat hij bij uranus was. uranus was gelukkig wakker.
Toen hij bij saturnus was vroeg hij aan een rotsblok dat hij met saturnus on praten. de rotsblok zei dat purple hem kon spreken. hij ging naar sturnus en vroeg aan saturnus of hij wist waarom hij purple heette terwijl hij bruin is. aturnus zei: ik heb geen idee. mischien kan je naar mars gaan of hij het mischien weet. purple vroeg waarom hij niet met jupiter kon spreken. saturnus antwoordde en zei dat je hem liever net kan spreken omdat hij altijd slaapt en als je hem wakker maakt wordt hij vaak boos. dus purple ging naar mars en vroeg aan mars of hij wist waarom hij purple heette terwijl hij bruin is. mars wist het niet en zei dat hij beter naar zijn buurman kan... venus... ik bedoel de aarde dus purple ging naar de aarde en vroeg aan de aarde of zei het mischien wist dat hij purple heette terwijl hij bruin is. de aarde zei: iedereen mag zelf zijn naam kiezen, dus jij mag ook kiezen dat jij een ieuwe naam wilt of niet. purple bedacht een naam
leuke sites. De sites zijn niet allemaal van mezelf. Ook van andere bijvoorbeeld:
iemand uit mijn klas. zij heet Nienke
mijn zusje. zij heet annelou
en allemaal andere mensen en kinderen!!!!
Ik hoop dat je de site leerzaam en mooi vindt, bedankt voor je bezoek!